NDS Liseliler Edebiyat Ödülleri

7. ve 8. NDS Liseliler Edebiyat Ödülleri Töreni Notre-Dame de Sion Fransız Lisesinde 21 Aralık saat 10.45’te NDS Gösteri salonunda gerçekleşti.

2021 NDS Liseliler Edebiyat Ödülü’nü yazar Mine Söğüt Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan Gergedan adlı öykü kitabıyla kazandı.

2020 NDS Liseliler Edebiyat Ödülünü Gaël Faye Küçük Ülke adlı romanıyla kazandı. Türkçeye çevirisi Gizem Şakar tarafından yapılan roman Kafka Yayınları tarafından yayınlandı.

2013’ten itibaren düzenlenen NDS Liseliler Edebiyat Ödülü dönüşümlü olarak bir yıl Türkçe yazılmış bir esere, bir sonraki yıl ise Fransızca yazılmış ve Türkçeye çevrilmiş bir esere verilmektedir. Bu ödül kapsamında her sene eylül ayında lisenin öğrencilerinden oluşan bir jüri kuruluyor. Sene boyunca jüri, aday kitapları okuyup değerlendiriyor ve yaz tatilinden önce ödül alacak olan kitabı seçiyor. Ödül Töreni de her sonbahar okulda düzenleniyor.

NDS Liseliler Edebiyat Ödülü, Türkiye’de bu tarzda oluşturulmuş ilk ve tek ödüldür. Notre-Dame de Sion Fransız Lisesi, bu ödül ile edebiyata ve yazarlara olan bağlılığını vurgulamayı, gençlere okuma ve kitap tutkusunu etkin bir şekilde aşılamayı amaçlamaktadır.

Bu seneki törenin özelliği iki ödülün bir arada verilmesiydi.

Salı 21 Aralık saat 10.45’te Lisenin Gösteri Salonu’nda gerçekleşen ödül tören her sene olduğu gibi yine Jüri tarafından hazırlayıp ve sunuldu.

2020 NDS Liseliler Edebiyat Ödülünü Gaël Faye Küçük Ülke adlı romanıyla kazandı. Türkçeye çevirisi Gizem Şakar tarafından yapılan roman Kafka Yayınları tarafından yayınlandı. Ancak pandemi sebebiyle ödül töreni gerçekleştirilemedi. Bu nedenle, yazara ödülü 2021NDS Liseliler Edebiyat Ödülü töreninde verildi.
Yazar Gaël Faye yoğun çalışma programı nedeniyle ödül törenine katılamadığı için ödülünü Kafka yayınlarından yazarın adına Fırat Yenici aldı.
Tercümanın öneminin altını çizmek isteyen NDS Liseliler Jüri’si romanı Türkçeye çeviren Gizem Şakar’a da ödül verdi.

Ardından Jüri üyelerinden Buse Onur kitaptan küçük bir bölümü okudu. Ve NDS okulunun müzik kulübü öğrencileri ise Küçük Ülke’nin yazarı Gaël faye’in Respire adlı şarkısını seslendirdiler.

2020 ödülünü kazanan Küçük Ülke adlı romanı jüri şöyle tanıtıyor:
“Gerçekçi ve kendine özgü dili, karakterleri yer ve zaman olgusunda dirilten canlı betimlemeleriyle ön plana çıkan bu eser bizleri duygusal hissettirmekle birlikte Gabriel’in yaşadığı olaylara her şahit oluşumuzda bizi etkisinde bırakıyordu. Kurgunun bu kadar güçlü olmasının ise yazarın romanı ile arasındaki bağına, bu eserin yarı otobiyografik olmasına dayanmakta olduğunu bilmek bizi duygulandırıyor. «Küçük Ülke»nin artık o kadar da küçük olmadığını, o Küçük Ülke’nin her yeni okuyucuyla büyüyeceğini ve her yeni okuyucunun da bu iki kelimeyi kalbinin derinliklerinde saklayacağını bilmek ve kendisine duyurmak bizi mutlu ediyor.”

Gaël Faye
Ruandalı bir anneyle Fransız bir babanın çocuğu olarak 1982’de Burundi’de doğdu. 1995’te iç savaşın patlak vermesi ve Ruanda’da soykırımın başlamasıyla aile Fransa’ya taşındı. Finans alanında eğitim gören Faye, Londra’da bir yatırım fonunda iki yıl çalıştıktan sonra yazarlık ve müzisyenlik kariyerine yöneldi. Hip hop kültürü ve Kreol edebiyatından etkilenen ve 2018’de prestijli Victoires de la Musique Ödülü’nü kazanan Faye, yazdığı ilk roman olan Küçük Ülke’yle Fransa’da büyük bir başarı elde etti. Pek çok büyük edebiyat ödülüne aday gösterilen ve Prix Goncourt des Lycéens, Prix du premier roman gibi ödüllere layık görülen eser, otuzu aşkın ülkede okurlarla buluştu.

2021 NDS Liseliler Edebiyat Ödülü bu yıl Türkçe yazılmış bir esere verilmiştir. Bu seneki ödülü Mine Söğüt Gergedan adlı öykü kitabıyla kazanmıştır.

Jüri bu kitabı seçme gerekçesini şöyle açıklıyor:
“Eugène Ionesco’nun absürdist draması Gergedanlar’a atıfta bulunan bu çarpıcı eser; başlığında ona gönderme yapmakla kalmıyor, sayfalarında da aynı ruhu barındırıyor. 15 hikâye boyunca modern yaşamın hakiki vahşetini tüm çıplaklığı ve şiddetiyle gösteriyor. Biraz satirik, biraz karamsar, biraz da soğuk; hikâyeler boyunca grotesk ögelerle gündelik hayattan basit kareleri kaynaştırıyor, sıradanlığı korku veren çağdaş ritüel ve törelerimizi amansızca eleştiriyor. Bu yaşamın absürtlüğünü de mekânsal ve zamansal kopuşlar, tutarsızlıklar ve döngüselliklerle sunuyor. Konformizm çağında isyan ediyor, göz yummak yerine ayağa kalkıyor; bu tutumlarını da gergedan sembolünde topluyor. Dolayısıyla, kitap gergedanla başladığı gibi gergedanla bitiyor.”

Ödül törenine katılan yazar Mine Söğüt şöyle konuştu :
“Aslında ben ödüllerden hiç hazzetmem...
Ve prensip olarak yıllardır kitaplarımla ödüllere bizzat başvurmam, yarışmalardan uzak dururum.
Bu benim 20 yıldır kalem oynattığım edebiyat alanında yazdıklarıma verilen ilk ödül. Ve çok ama çok kıymetli bir ödül.
Onu kıymetli yapan ilk olması ya da ben başvurmadan kendiliğinden gelip omzuma konması değil, sizlerden, genç okurlardan bana gelmesi.
Yani jürisinin gerçek okur olması ve o gerçek okurun da gençler olması.
Bunun beni ne kadar mutlu ettiğini size anlatamam.
...
Ben içinde asla fiziksel şiddet içermeyen ama gücünü haksızlıklara ve kötülüklere itirazdan, isyandan, başkaldırıdan alan ve gerçeklerle yüzleşmekten asla korkmayan, farkındalığı yüksek insanların çoğunlukta olacağı bir dünyada yaşamayı hayal ederek büyüdüm. Bu hayalim maalesef gerçekleşmedi.
Ama bu hayali kurmaya devam eden genç bir neslin süregelen varlığı o hayalin bir gün gerçekleşme olasılığını pekiştiriyor. İşte benim için en büyük ödül bu olasılık.”

Yazar Mine Sögüt ödülünü aldıktan bir konuşma yaptı ve liselilerin sorularını yanıtladı.

Törenin sonunda okulun müdürü Mösieur Alexandre Abellan ve Türk Müdür Başyardımcısı Suzan Sevgi, yazarı ve Jüri üyelerini tebrik ettikten sonra ödül törenine katılan basın üyelerine ve yayınevlerine katılımları için teşekkür ettiler.

Gergedan
Mine Söğüt Gergedan’la unutulmaz Deli Kadın Hikâyeleri’nin izinden gidiyor. Yüksek gerilimli bir dille zihni kamçılayan öyküler kuruyor. Güncel olaylara ve yaşadığımız günlere getirdiği bakış açılarıyla okurunu derinden sarsıyor. Bir ateş yakıyor. Karanlık dağılıyor.

Mine Söğüt
Gazeteci ve yazar,1968 yılında İstanbul’da doğdu. 1985 yılında Kadıköy Kız Lisesinden mezun oldu. Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Latin Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde 1989 yılında tamamladı ve aynı bölümde yüksek lisans yaptı. Gazeteciliğe 1990 yılında Güneş gazetesinde başladı. Daha sonra Tempo dergisi ve Yeni Yüzyıl gazetesinde çalıştı. “Haberci” adlı televizyon belgeselinin metin yazarlığını yaptı. Çeşitli dergi ve gazetelerde yazı ve röportajları yayımlandı. Cumhuriyet gazetesinde “Uykusuzluk” adlı köşesinde gündemdeki sosyal ve politik olaylara dair görüşlerini yazdı. Yapıtları: Roman: Beş Sevim Apartmanı – Rüya Tabirli Cinperi Yalanları (YKY, 2003), Kırmızı Zaman (YKY, 2004), Şahbaz’ın Harikulâde Yılı 1979 (YKY, 2007), Madam Arthur Bey ve Hayatındaki Her Şey (YKY, 2010). Hikâye: Deli Kadın Hikâyeleri (YKY, 2011), Gergedan – Büyük Küfür Kitabı (YKY, 2019). Biyografi: Adalet Cimcoz – Bir Yaşamöyküsü Denemesi (YKY, 2000).

Ödülün tarihçesi:

1853’ten itibaren Notre-Dame de Sion Fransız Lisesi Türkiye’nin yabancı dilde eğitim veren en tanınmış kurumlarından biridir. Lise, 2008 yılında Mezunlar Derneği aracılığıyla NDS Edebiyat Ödülü’nü oluşturmuştur. Ödül, dönüşümlü olarak bir yıl Türkçe yazılmış bir esere, bir sonraki yıl ise Fransızca yazılmış ve Türkçeye çevrilmiş bire esere verilmektedir.

Bu deneyiminden yararlanan lise, 2013’te, Fransa’daki Liseliler Goncourt Ödülü benzeri bir NDS Liseliler Edebiyat Ödülü düzenlemeye karar vermiştir. Bu ödül kapsamında her sene eylül ayında lisenin öğrencilerinden oluşan bir jüri kuruluyor. Sene boyunca jüri, aday kitapları okuyup değerlendiriyor ve yaz tatilinden önce ödül alacak olan kitabı seçiyor. Ödül Töreni de her sonbahar okulda düzenleniyor.
NDS Liseliler Edebiyat Ödülü, Türkiye’de bu tarzda oluşturulmuş ilk ve tek ödüldür. Notre-Dame de Sion Fransız Lisesi, bu ödül ile edebiyata ve yazarlara olan bağlılığını vurgulamayı, gençlere okuma ve kitap tutkusunu etkin bir şekilde aşılamayı amaçlamaktadır.

*2019 NDS Liseliler Edebiyat Ödülü’nü yazar Kemal Varol İletişim Yayınları tarafından yayımlanan Sahiden Hikâye adlı öykü kitabıyla kazandı.
*2018 NDS Liseliler Edebiyat Ödülü’nü yazar Eric-Emmanuel Schmitt Bayan Ming’in Hiç Olmayan On Çocuğu adlı romanıyla kazandı. Türkçeye çevirisi Yaşar İlksavaş tarafından yapılan roman Doğan Kitap’tan yayınlanmıştır.
*2017 NDS Liseliler Edebiyat Ödülü’nü yazar Ömür İklim Demir Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan Muhtelif Evhamlar adlı öykü kitabıyla kazandı.
*2016 Liseliler Edebiyat Ödülü’nü yazar Romain Puértolas Bir IKEA Dolabında Mahsur Kalan Hint Fakiri’nin Olağanüstü Yolculuğu adlı romanıyla kazandı. Türkçeye çevirisi Ebru Erbaş tarafından yapılan kitap Can Yayınları’ndan basılmıştır.
*2015 NDS Liseliler Edebiyat Ödülü’nü yazar Filiz Özdem Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan Rüya Bekleyen Adam adlı romanıyla kazandı.
*2014 NDS Liseliler Edebiyat Ödülü’nü Amélie Nothomb, Yağmuru Seven Çocuk adlı romanıyla kazandı. Türkçeye çevirisi Bahadırhan Bozkurt tarafından yapılan roman Doğan Kitap’tan yayınlanmıştır.