15.NDS Edebiyat Ödülü’nün kazananı Fransız Yazar Zeynep Kaçar

2023 Notre-Dame de Sion Edebiyat Ödülü 1 Haziran Perşembe akşamı Fransız Sarayı’nda düzenlenen görkemli gecede sahiplerini buldu.

Törene Fransa’nın Türkiye Büyükelçisi Ekselansları Sayın Hervé Magro, Fransa’nın İstanbul Başkonsolosu Olivier Gauvin, Kültür Etkinlikleri ve İşbirliği Müsteşarı Sylvie Lemasson, Fransız Dili İşbirliği Ataşesi Vincent Brousse, Notre-Dame de Sion Fransız Lisesi Müdürü Alexandre Abellan, Türk Müdür Başyardımcısı Tuna Saïkali, NDS’liler Derneği Başkanı Lale Murtezaoğlu ve çok sayıda davetli katıldı.

2008’den bu yana düzenlenen Notre-Dame de Sion Edebiyat Ödülü, dönüşümlü olarak bir yıl Türkçe yazılmış bir esere; bir sonraki yıl ise Fransızca yazılmış ve Türkçeye çevrilmiş bir esere veriliyor. 2023 NDS Edebiyat Ödülü Türkçe yazılmış bir esere verildi.

NDS’liler Derneği işbirliği ile düzenlenen Notre-Dame de Sion Edebiyat Ödülünü bu sene, Doğan Kitap’tan yayınlanan Yalnız adlı romanıyla Zeynep Kaçar kazandı.

Bu sene, Jüri, bir de Mansiyon ödülü verdi. 2023 Mansiyon Ödülünü Iletişim yayınnlarından çıkan « Daha İyi misin? » adlı öykü kitabıyla Hande Ortaç kazandı.

NDS Edebiyat Ödülü’nün jürisi (Jüri Başkanı Liz Behmoaras), Yazgülü Aldoğan, Tomris Alpay, Emel Kefeli, Arzu Öztürkmen, Zeynep Sabuncu, Özlem Yüzak, Ebru Erbaş ve Mine Haksal ve Tara Civelekoğlu’ndan oluşuyor.

Ödül Töreninde konuşan Fransa’nın Türkiye Büyükelçisi Ekselansları Sayın Hervé Magro, şöyle dedi: « Notre Dame de Sion Edebiyat Ödül törenine tekrar katılmaktan mutluluk duyuyorum. Bu 15. Ödül Töreni için edebiyat ve sanat yaşamı yerini alıp ivme kazanıyor. Notre Dame de Sion Edebiyat Ödülü’nün mükemmellik arayışı ve tutkuyla taşıdığı kültürlerarası diyaloğa çok duyarlıyım. Bir yıl Türkçe yazılmış bir esere ve ertesi yıl ise Fransızca yazılıp Türkçeye çevrilmiş bir esere dönüşümlü vurgu yaparak bu diyaloğu mükemmel şekilde temsil ediyorsunuz.
Notre Dame de Sion Edebiyat Ödülü, iki ülke arasındaki köklü bir edebî ve Fransızca konuşma geleneğinin bir parçasıdır; Muhteşem Süleyman’ın sarayına kadar uzanan bir gelenektir. (…) NDS Liseliler Edebiyat Ödülü öğrencileri büyükleri tarafından ödüllendirilen eserleri keşfetmeye ve bu şekilde bilinçli okuyucular olmaya teşvik ve davet ediyor. Lise öğrencilerini ünlü “okur kavmi”ne katılmaya hazırlayan Notre Dame de Sion’un eğitim kadrosuna teşekkür etmek isterim! »

Notre-Dame de Sion Fransız Lisesi Müdürü Alexandre Abellan ve Türk Müdür Başyardımcısı Tuna Saikali teşekkür konuşmalarında şunlardan bahsetti: « Fırtınalı ama her zaman tarafsızlık kaygısıyla geçen kapalı oturumlarda eserleri okuma, analiz etme, eleştirme ve karşılaştırma çalışmasını ve bu görevi kabul eden Jüri Başkanı Sayın Liz BEHMOARAS’a ve tüm jüri üyelerine şükranlarımızı sunarız. Sayın Hanımefendiler, okulunuza, kurumumuza, Frankofoniye, yazarlara ve edebiyata hizmet etme özveriniz bizleri onurlandırıyor. »

Ödülünü Fransa’nın Türkiye Büyükelçisi Sayın Hervé Magro ve Jüri Başkanı Liz Behmoaras tarafından alan Zeynep Kaçar ise şöyle konuştu : « Zaman içinde daha iyi anlıyorum ki, bütün bu düşünceler, acılar, umutlar, yazıya döktüğümüz ne varsa sadece yazarına ait olamaz. Yazar toplumun ortak düşüncelerini, duygularını dile getiren bir aracı, aynı çağda ve ülkede birlikte yaşadığı insanların ortak hafızasını geleceğe aktaran bir anlatıcı. Ben de bu toprakların ve bu çağın insanı olarak, yalnız bırakılmış, özgürlüğü elinden alınmış, acı çeken, öldürülen ama yine de direnen kadınların yok sayılan varlığını görünür kılmak istedim. (...) Yenilmek önemli değil demek istedim, önemli olan ayağa kalkabilmek her seferinde. »

Ödülünü Fransa’nın İstanbul Başkonsolosu Sayın Olivier Gauvin tarafından alan Hande Ortaç ise şöyle konuştu:
« Yazmak benim için bir mücadele alanı. Öfkemle, hayal kırıklıklarımla ve umutsuzluklarımla yüzleştiğim ve onları dönüştürmeye çalıştığım bir pratik. Hayat benden çok büyük. Bu büyüklüğün içinde yazmak korkularımla, heyecanlarla ya da mutsuzlukla ve hatta bu konuşmayı hazırlama sürecinde olduğu gibi, coşkumla baş etmemi sağlıyor. (...) Şimdi bu ödül sayesinde sizin de öykülerimde bir karşılık bulduğunuzu ve benim zihnime ortak olduğunuzu
düşünüyorum. Bu beni çok heyecanlandırıyor. Bu kitap sayesinde daha iyiyim. Umarım
size de iyi gelmiştir ve gelecektir. »

Jüri Başkanı Liz Behmoaras bu sene ödül alan eserler hakkında şunları söyledi: « Jüri olarak doğru karar vermiş olmanın inancıyla gönlümüz rahat. Zira “Bir ödülü yanlış yere vermek, hiç vermemekten de akla zararlı olabilir” der ünlü Goncourt Ödülü’nün yaratıcısı Edmond de Goncourt.
Bu yılki Edebiyat Ödülünü alan Yalnız, çok sarsıcı ve bir o kadar da incelikle kaleme alınmış bir roman.
Daha iyi Misin? başlıklı öykü kitabının her öyküsünde çok yönlü okumalara müsait bir durum var. Hem toplumsal hem de bireysel yönüyle okunup üstünde düşünülebilir. »

Zeynep Kaçar
Zeynep Kaçar 1972 yılında Lüleburgaz’da doğdu. 1995 yılında MSM Tiyatro Bölümü’nden, 1999 yılında İstanbul Üniversitesi Drama Bölümü’nden mezun oldu.

2007’de “Aşk İhanet Yalnızlık Vesaire”, “Krem Karamel”, “Bavullar”, “Bu Bir Oyun Değil”, “Dış Ses” adlı oyunları ve Ayla Kutlu’nun aynı adlı öyküsünden uyarladığı “Mekruh Kadınlar Mezarlığı” Toplu Oyunları 1, 2008’de “Böyle Bir Aşk Masalı” ve “Sahici İnsanlar/Plastik Ölümler” Toplu Oyunları 2, 2011’de “Bu Anlamlı Günde”, “Köprüden Önce Son Çıkış”, ve “Medine” Toplu Oyunları 3, 2015’de “İd Ego ve Süper Kahraman” ve “Varolmayan Ayşe’nin Muhteşem Maceraları” Toplu Oyunları 4, 2017’de “fiimdi Uçuşa Geçiyoruz” ve “Tok” Toplu Oyunları 5 adı altında Mitos Boyut Yayınları tarafından yayımlandı. Oyunları çeşitli alternatif tiyatrolar, fiehir Tiyatroları ve Devlet Tiyatroları tarafından sahnelendi. İngilizce, Çince, Fransızcaya çevrildi. ABD, Tayvan, İsveç’te sahnelendi. Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelenen “Krem Karamel” 2010 yılında Ankara Sanat Kurumu Övgüye Değer Oyun Yazarı ödülüne, 2011 yılında “Medine” Dil Derneği Kerim Avşar En İyi Oyun ödülüne, 2017 yılında Sahne3 tarafından sahnelenen “Tok” Ekin Yazın Dostları Yılın Oyun Yazarı ödülüne layık görüldü. 2000-2007 yılları arasında tanıtım ve eleştiri yazıları Radikal kitap eki, Varlık Dergisi ve çeşitli web sitelerinde yayımlandı. 2000’de Tiyatro Boyalı Kuş ve 2008’de Bab-ı Tiyatro’yu kurdu; yazar, yönetmen, oyuncu olarak bu topluluklarda görev aldı. Halen Sahne3’te yazar ve oyuncu olarak çalışmaya devam etmektedir.

Yalnız
Feray şarkılar söyleyen, hayaller kuran, âşık olunca ayakları yerden kesilen genç bir kadın; herkes gibi. Kötülüklerin sadece başkalarının başına geleceğine inanıyor ama yanılıyor. Çünkü gerçek hayatın masallarla ilgisi yok; sevdiği adamı sadece bir öpücük kurbağaya çevirmiyor, gezdiği cadde geceyarısı balkabağına dönüşmüyor, yaşadığı ülke bir anda uykuya dalmıyor. Her şey yavaş yavaş ve alıştırarak dönüşüyor, değişiyor. Feray’ın kontrolünü ne zaman kaybettiğini ve etrafında olup biteni anlayıp «Dur!» demesi, yıllarını alıyor. 
Zeynep Kaçar bir kadınla bir ülkenin aslında ne kadar benzediğini gösteriyor. Kimliğinden koparılıp görülmez olan bir kadının kendini bulma, görme ve gösterme çabasının romanı Yalnız.

Hande Ortaç
1980 Adapazarı doğumlu. Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde lisans, Bilgi Üniversitesi Örgütsel Psikoloji Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamladı. “Kankurutan” adlı öyküsü altKitap 2008 Öykü Ödülü’nde, “Pembe ve Eflatun” adlı öyküsü KaosGL 2020 Kadın Kadına Öykü Yarışması’nda birincilikle ödüllendirildi. İlk öykü kitabı Kankurutan 2011 ve ikinci öykü kitabı Üç İki Bir Kayıt 2015 yıllarında yayımlandı. Öykü, deneme ve eleştiri yazıları altZine, Amargi, Dünden Bugünden Edebiyat, Feminerva, Ian Edebiyat, Kitaplık, Milliyet Sanat, Roman Kahramanları ve Trendeki Yabancı gibi dergilerde ve çeşitli gazetelerde yayımlandı. Elektronik kitap yayınevi altKitap.net ve elektronik edebiyat dergisi altZine.net’in yazarlarından ve editörlerinden biridir.

Daha İyi misin ?
Daha İyi misin? bir savaştan kaçanların, yalnız kalmış ve tüm zamanını sıkıntıyla geçirenlerin, gidenlerin ardından çaresizce bakanların, mücadeleye omuz verenlerin, plazalarının tekdüzeliği içinde kendini var etmeye çalışanların derdine ortak olan öykülere ev sahipliği yapıyor…