BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç ve Kapsam
MADDE 1- Bu usul ve esaslar, ilköğretim ve orta öğretim okullarında öğrenim gören öğrencilerden oluşturulacak öğrenci meclislerinin seçimini düzenlemektedir.
Dayanak
MADDE 2- Bu usul ve esaslar, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Plânı, 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı ile Millî Eğitim Bakanlığı arasında yapılan “Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Projesi” protokolüne dayalı olarak hazırlanmıştır.
Seçim Esasları
MADDE 3- Seçimler; serbest, eşit, tek dereceli ve genel oy esaslarına göre yapılır. Seçmen, oyunu kendisi kullanır. Oy gizli verilir. Oyların sayımı, dökümü ve tutanaklara bağlanması açık olarak yapılır.
Seçim Dönemi
MADDE 4- Her ders yılı bir seçim dönemidir.
Propaganda Serbestliği ve Süresi
MADDE 5- Adayların seçimine ilişkin yapılacak propaganda, bu usul ve esaslar çerçevesinde serbesttir.
Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozucu, kişilik haklarını zedeleyici, insan haklarına aykırı propaganda yapılamaz. Herhangi bir siyasî parti, sendika veya siyasî faaliyet gösteren örgütün isim, bayrak, flama, afiş, amblem ve benzeri simgeleri kullanılamaz. Bu hükmü ihlâl edenler, seçilme yeterliliğini kaybeder.
Propaganda, oy verme gününden önceki 7’nci günün sabahında başlar ve oy verme gününden önceki gün saat 17.00’de sona erer.
Radyo ve Televizyonla Propaganda
MADDE 6- Seçime katılan adaylar, oy verme gününden önceki 5’ inci günden itibaren oy verme gününden önceki gün saat 17.00’ye kadar radyo ve televizyonlarda propaganda yapabilirler.
Hoparlörle Propaganda
MADDE 7- Hoparlörle propaganda, okulun ve halkın huzur ve rahatını bozmamak şartıyla serbesttir.
Okul Seçim Kurulları kendiliğinden veya adayların istekleri üzerine çevre şartlarını göz önünde bulundurarak hoparlörle propaganda yapılmasına izin verir. Okul Seçim Kurulları propaganda yerini, zamanını, süresini ve diğer şartlarını tespite yetkilidir.
Adaylar isterlerse Okul Seçim Kurulunun düzenleyeceği programa göre varsa okul hoparlörlerinden eşit olarak faydalanabilirler.
El İlânları
MADDE 8- Seçimlere katılan adaylar el ilânı ve her türlü basılı materyali dağıtmakta serbesttir. Ancak, oy verme gününden önceki gün saat 17.00’den sonra ilân, beyanname, genelge, açık mektup ve her çeşit propaganda mahiyeti taşıyan basılı materyalin dağıtılması, yapıştırılması ve asılması yasaktır. Oy pusulası her zaman dağıtılabilir.
Duvar İlânı ve Afişle Propaganda
MADDE 9- Propaganda için afiş ve duvar ilânları ile flamalar, propaganda bayrakları ve benzerleri, Okul Seçim Kurullarınca gösterilecek yerlere asılır.
Yaptırım
MADDE 10- Propaganda ile ilgili yasaklara uymayanlar, iki kez uyarılmalarına rağmen uymamaya devam ederlerse Okul Seçim Kurulu tarafından seçilme haklarından mahrum bırakılır.
Sandık Kurulu
MADDE 11- Sandık Kurulu bir başkan ile iki asıl ve iki yedek üyeden oluşur. Bu kurul asıl üyeleriyle toplanır.
Okul Seçim Kurulu
MADDE 12- Okul Seçim Kurulu bir başkan ile iki asıl ve iki yedek üyeden oluşur. Bu
kurul asıl üyeleriyle toplanır.
Ant İçme
MADDE 13- Seçim ve Sandık Kurulu Başkan ve üyeleri, görevlerine başlamadan önce, kurul önünde birer birer aşağıdaki metni okuyarak ant içerler:
”Hiçbir tesir altında kalmaksızın, hiç kimseden korkmadan, seçim sonuçlarının tam ve doğru olarak belirlenmesi için görevimi dosdoğru yapacağıma namusum ve şerefim üzerine ant içerim.”
Kurulda Çoğunluğun Sağlanması
MADDE 14- Sandık başında oy verme işlemi başlamadan önce veya oy verme sırasında Okul Seçim Kurulu veya Sandık Kuruluna dahil üyelerden biri veya birkaçı görevini yapmazsa yerine yedek üyeler getirilir. Bunun mümkün olmaması halinde, Okul Seçim Kurulu Başkanı boş kalan üyelikleri uygun gördüğü kişilerle doldurur.
Sandığın Konulacağı Yer
MADDE 15- Sandıkların konulacağı yerleri ve oy verme işinin vaktinde sona ermesi için gerekli tedbirleri seçim kurullarının denetiminde Sandık Kurulu tespit eder. Sandıkların konulacağı yerlerin belirlenmesinde, seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesi esası gözetilir. Özürlü seçmenlerin oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için gerekli tedbirler alınır.
Kapalı Oy Verme Yeri
MADDE 16 - Sandık Kurulları, oy serbestliğini ve gizliliğini sağlayacak şekilde, yeteri kadar kapalı oy verme yeri hazırlar.
Seçmen, oy pusulasını kapalı oy verme yerinde kullanır.
Oy Verme Yerinin Nitelikleri
MADDE 17- Kapalı oy verme yeri; içerisi dışarıdan gözetlenemeyecek ve seçmenin oy pusulasını inceleyip kullanabileceği şekil ve nitelikte olur.
Aday listeleri kapalı oy verme yerinde asılı durur.
Kapalı oy verme yerinde masa veya benzeri bir şey bulundurulur.
Sandığın Kurulca Mühürlenmesi
MADDE 18- Sandık Kurulu Başkanı, oy verme işlemine başlanmadan önce, sandığın boş olduğunu hazır bulunan Sandık Kurulu üyeleri ile gözlemciler önünde tespit ederek sandığı kapatır ve mühürler.
Sandık Kurulu, bu madde gereğince yaptığı işlemleri tutanağa kaydeder.
Oy Verme Hakkı
MADDE 19- Okulda kayıtlı her öğrenci oy verme hakkına sahiptir. Seçmenler birden fazla oy kullanamazlar.
Kimliğin Tespiti
MADDE 20- Sandık seçmen listesinde yazılı seçmenin kimliği; nüfus hüviyet cüzdanı, öğrenci kimliği veya okuldan alınan öğrenci belgesi ile belirlenir.
Oy Verme Düzeni
MADDE 21- Hiçbir seçmene sandık başında müdahale, telkin veya tavsiyede bulunulamaz ve hiçbir seçmen oyunu kullandıktan sonra sandık başında kalamaz.
Oy Verme Süresi
MADDE 22- Oy verme günü, saat 10.00’dan 15.00’e kadar geçecek zaman, oy verme süresidir. Ancak, saat 15.00’e geldiği hâlde, sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler, başkan tarafından sayıldıktan sonra sıra ile oylarını kullanırlar.
Seçmenlerin tamamı oylarını kullanmışsa sürenin bitimi beklenmeden Sandık Kurulunun kararıyla oyların sayımı işlemine başlanabilir.
Oy Vermeden Önceki İşler
MADDE 23- Sandık Kurulu önüne gelen seçmen, kimlik belgesini vererek kimliğini ispat eder.
Başkan, seçmenin adını seçmen listesinde bulur ve adayların isimlerinin bulunduğu birleşik oy pusulasından bir tane vererek sandık yerinde birden fazla oy verme yeri varsa, hangi kapalı oy verme yerine gireceğini söyler ve seçmenin oy kullanmasını sağlar.
Daha önceden Okul Seçim Kurulunca hazırlanmış özel oy pusulasını alan seçmen, doğruca kapalı oy verme yerine gider ve oyunu kullanmadan başka yere gidemez.
Kapalı oy verme yerine girmeyen veya oy pusulasını alıp oy vermeyen seçmenden oy pusulası geri alınır.
Kapalı Oy Verme Yerinde Kalma
MADDE 24- Bir seçmen kapalı oy verme yerinden dışarı çıkmadıkça hiç kimse oraya giremez. Ancak, kapalı oy verme yerinde oy pusulasını hazırlamak için gerekli normal süreden fazla kalan seçmen, Başkan tarafından uyarılır; çıkmamakta ısrar edenler kapalı oy verme yerinden çıkarılır.
Oyların Kullanılma Şekli
MADDE 25- Seçmen, Okul Seçim Kurulu tarafından yaptırılıp sandık kurullarına kadar ulaştırılmış bulunan ve Sandık Kurulu Başkanında oy verme süresince bulundurulacak olan ve oy pusulası ile birlikte kendisine verilen «Evet» yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer. Böyle bir mührün bulunmaması durumunda oyların ne şekilde kullanılacağı Okul Seçim Kurulunca belirlenir.
Seçmen oyunu, «Evet» mührünü sadece tercih ettiği kişiye ait özel daire içine basmak veya mühürlü kâğıda seçmek istediği adayın adını yazmak suretiyle kullanır.
Oyunu kullanan seçmen, oy pusulasını katlayarak, «Evet» yazılı mührü Sandık Kurulu Başkanına geri verir ve oyunu sandığa atar. Ayrıca seçmen listesindeki isminin karşısını imzalar.
Geçerli Oyların Hesabı
MADDE 26- Bir seçim bölgesinde seçime katılan adayların almış olduğu geçerli oyların toplamı o seçim bölgesinin geçerli oylarını gösterir.
Seçim bölgesinde geçerli oyların en fazlasını alan aday, seçimi kazanmış sayılır. Oyların eşit olması durumunda, eşit oy alanlar arasında kur’a çekimi yapılır.
Seçim Sonuçlarının İlânı
MADDE 27- Okul Öğrenci Meclisi üyeliği için yapılan seçimlerde seçim çevresinde seçilen adayların isimleri herkesin görebileceği bir yerde en az on gün ilân edilir.
İl Öğrenci Meclisi Başkanlık Divanı üyeleri ile meclis üyelerinin isimleri, Valilik binasına asılır.
Türkiye Öğrenci Meclisine seçilen adayların isimleri TBMM TV tarafından duyurulur. Ayrıca, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Millî Eğitim Bakanlığı internet sitelerinde ilân edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Okul, İl ve Türkiye Öğrenci Meclisi
Okul Öğrenci Meclisi
MADDE 28– Okul Öğrenci Meclisi, her şubenin kendi içinden seçeceği bir temsilcinin katılımıyla meydana gelir.
Seçim Bölgesi
Madde 29- Her şube bir seçim bölgesidir. Birleştirilmiş sınıflarda ise her sınıf bir seçim bölgesi sayılır.
Seçim Çevresi
MADDE 30 - Okul Öğrenci Meclisi seçimlerinde her okul bir seçim çevresidir.
Seçim Zamanı ve Seçim Sonuçlarına İtiraz
MADDE 31- Her ders yılının ilk yirmi günü içinde Okul Öğrenci Meclisinin oluşumu için sene başı öğretmenler kurulunun tavsiye kararı da alınarak seçim takvimi ilân edilir.
Seçim takviminin ilânını takip eden ilk on günlük süre içerisinde sınıf temsilcileri seçilir ve ilân edilir. Seçim sonuçlarına itirazlar Okul Seçim Kurulu tarafından iki gün içerisinde sonuçlandırılır.
Okul Seçim Kurulunun verdiği kararlar kesindir.
Seçilme
MADDE 32- Okulda kayıtlı her öğrenci, kendi okulunun Öğrenci Meclis Üyeliği seçimlerinde seçilme hakkına sahiptir.
Şube Temsilcilerinin Seçimi
MADDE 33- Şubedeki her öğrenci şube temsilciliği (Okul Öğrenci Meclis üyeliği) seçimleri için aday olabilir.
Oyların kullanımı genel esaslara göre yapılır.
Şube temsilciliği seçimleri, okul müdürünün görevlendireceği bir müdür yardımcısı ile rehber öğretmenlerin veya sınıf/şube rehber öğretmenlerinin denetiminde aynı gün içinde gerçekleştirilir.
Şube temsilcilerinde boşalma olması durumunda, en çok oy alan ikinci aday şube temsilcisi olarak görevlendirilir.
Okul Öğrenci Meclisi Başkanı Seçimi
MADDE 34- Okul Öğrenci Meclisi Başkanı, okul meclisi üyeleri arasından seçim çevresindeki okula kayıtlı öğrencilerin oylarıyla seçilir.
Şube temsilcisi seçimi kesin sonuçlarının ilânını takip eden beş gün içerisinde şube temsilcileri, Okul Öğrenci Meclisi başkanı adaylığı için Seçim Kuruluna başvurabilirler. Meclis Başkanı adaylığı süresinin bitimini takip eden iki gün içerisinde Okul Seçim Kurulunca meclis başkanı kesin aday listesi ilân edilir.
Kesin aday listelerinin ilânını takip eden onuncu günde Okul Meclisi Başkanı seçimi yapılır. Onuncu günün tatil gününe rastlaması durumunda takip eden ilk iş gününde seçim yapılır.
Oylamada en fazla oy alan aday Okul Meclisi Başkanı seçilir. Oyların eşit çıkması durumunda, herkesin görebileceği bir ortamda kur’a ile Okul Meclisi Başkanı belirlenir.
Seçim sonuçlarına itirazlar Okul Seçim Kurulu tarafından üç gün içerisinde sonuçlandırılır.
Sonuçlar, itiraz olmazsa seçim gününde, itiraz olursa itirazın giderilmesinden itibaren üç gün içerisinde ilân edilir.
Seçim İşlerinin Yürütülmesi
MADDE 35- Seçim işleri, Okul Seçim Kurullarınca yürütülür.
Okul Seçim Kurulunun Oluşumu
MADDE 36- Her seçim çevresinde bir Okul Seçim Kurulu oluşturulur.
Okul Seçim Kurulu okul müdürü, bir müdür yardımcısı ve okulda bulunan en genç öğretmenden oluşur. Varsa bir müdür yardımcısı, yoksa kıdemli bir öğretmen ile okuldaki diğer en genç öğretmen yedek üye olarak belirlenir.
Okul Seçim Kurulunun Görev ve Yetkileri
MADDE 37- Okul Seçim Kurulunun başlıca görev ve yetkileri şunlardır:
1. Okul seçim çevresi içinde seçimin düzenle yürütülmesini sağlamak için gereken bütün tedbirleri almak ve seçim işlerini denetlemek,
2. Okul içerisinde kullanılacak oy sandıklarını kurmak ve diğer seçim araç ve
gereçlerini sağlamak,
3. Sandık Kurullarının oluşumuna, işlemlerine ve kararlarına karşı yapılan
itirazları inceleyerek derhal karara bağlamak,
4. Sandık Kurulu Başkanlıklarınca, seçim işlerinin yürütülmesi hakkında
sorulacak hususları derhal cevaplandırmak,
5. Sandık Kurullarından gelen tutanakları birleştirerek okul seçim bölgesi için
bir tutanak düzenlemek,
6. Bu esaslarda kendisine verilen diğer görevleri yapmak.
Okul Sandık Kurulunun Oluşumu
MADDE 38- Okul Seçim Kurulu öğrenci sayısını göz önünde bulundurarak birden fazla Okul Sandık Kurulunun oluşturulmasına karar verebilir.
Sandık kurulu veya kurulları, bir müdür yardımcısı veya öğretmenin başkanlığında, sene başı öğretmenler kurulu toplantısında seçilen iki asıl, iki yedek öğretmenden oluşur. Okul Öğrenci Meclisi Başkanlığı adaylığına aday olan öğrencilerin gösterecekleri birer öğrenci, gözlemci olarak sandık başında bulunabilir.
Sandık Kurulunun Görev ve Yetkileri
MADDE 39- Sandık Kurullarının başlıca görev ve yetkileri şunlardır:
1. Sandık alanı içinde seçimin düzen içinde geçmesi için gereken tedbirleri almak ve oy verme işlerini yürütmek ve denetlemek,
2. Sandık alanında, sandığın konulacağı yeri tayin etmek,
3. Oy verme işlemi hakkında ileri sürülecek itirazları incelemek, karara
bağlamak ve tutanağa kaydetmek.
4. Tutanaktaki kararlara karşı yapılan itirazları derhal Okul Seçim Kuruluna
göndermek,
5. Sandığa atılmış olan oy pusulalarını saymak, dökümlerini ve sonuçlarını tutanağa geçirmek, bunları seçim işlerine ait diğer evrak ile birlikte derhal Okul Seçim Kuruluna teslim etmek,
6. Kendisine verilen diğer görevleri yapmak.
İl Öğrenci Meclisi
MADDE 40- İl Öğrenci Meclisi; İldeki Okul Öğrenci Meclisi Başkanlarından oluşur.
Okul Öğrenci Meclisi Başkanı, herhangi bir nedenle okulunu İl Öğrenci Meclisinde temsil edemeyecek olursa Meclis Başkanvekillerinden yaşça büyük olan temsil eder.
Okul Öğrenci Meclisi Başkanvekilleri seçim usul ve esasları öğrenci meclisleri İçtüzüğünde belirlenir.
Türkiye Öğrenci Meclisi
MADDE 41- Türkiye Öğrenci Meclisi, İl Öğrenci Meclisi Başkanlarından oluşur.
İl Öğrenci Meclisi Başkanı, herhangi bir nedenle okulunu Türkiye Öğrenci Meclisinde temsil edemeyecek olursa Meclis Başkanvekillerinden yaşça büyük olan temsil eder.
İl Öğrenci Meclisi Başkanvekilleri seçimi usul ve esasları öğrenci meclisleri İçtüzüğünde belirlenir.
Geçici Madde 1- Bu usul ve esasların 2003-2004 eğitim öğretim yılındaki uygulanma takvimi, Milî Eğitim Bakanlığınca yayımlanacak bir genelge ile düzenlenir.
Yürürlük
MADDE 42- Bu usul ve esaslar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 43- Bu usul ve esasları, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı ve Millî Eğitim Bakanı yürütür.