NDS : Okul öğrencilerini permakültüre hazırlıyor

Sanayi üretiminin artması ve metropollerin aşırı büyümesi karşısında çevre sorunlarının bilincinde olan bireyler yetiştirmek, bir gereklilik hâlini almaktadır. İstanbul’daki sekiz özel lise de bu nedenle 2014’te “Sürdürülebilir Bir Yaşam Tarzı” adlı projeyi başlattı. Projeden sorumlu öğretmenler Ferda Sezer ve Seval Erol’dur.

Okul, kulüp vasıtasıyla öğrencilerini hava ve su kirliliği, ormanların yok olması ve köylerin boşalması gibi çevremize bağlı sorunlara, ayrıca kırsal kalkınma çerçevesinde ekoturizm projelerine karşı duyarlı hâle getirmektedir. Bu projelerin amacı, köylülere doğal çevreyi bozmadan yeni gelirler sağlayacak olan etkinlikleri ortaya koyarak ya da destekleyerek yerel ekonomiyi yeniden canlandırmayı amaçlamaktadır.

Seben kaymakamlığına bağlı Alpagut Köyü dört yıl boyunca “Sürdürülebilir Bir Yaşam Tarzı” projesini gerçekleştirmek üzere, permakültürü tanıtmak ve deneyimlemek için seçildi. Permakültür, doğayı ve biyolojik çeşitliliği koruyan yerleşim yerleri ve tarım sistemleri gerçekleştirmeye yönelik kapsamlı bir etkinlik yöntemi olup sürdürülebilir bir tarım üretimini ve enerji tasarrufunu sağlamayı hedeflemektedir. İki Avustralyalı tarafından 1970’li yıllarda başlatılan permakültür, bireylerin çevrelerini sınaî üretim ve dağıtım sistemlerine daha az bağımlı olacak şekilde tasarlamalarını sağlamaktadır.
 
Bu projeye katılan okullar ve sorumlu öğretmenler: Robert Amerikan (Ferda Sezer), Notre Dame de Sion Fransız (Seval Erol), Marmara (Sedat Toy), Mef (Erol Şahin), Saint Michel Fransız (İnci Kimyonşen), Eyüboğlu (Gözde Gırgırlar), Ted (Didem Demirci) ve Koç (Figen Alp) Liseleridir. 

Bu projenin hedefleri : Sürdürülebilir tarımı öğrenmeye duyarlı öğrenciler yetiştirmek üzere bir permakültür bahçesi oluşturmak; öğrencilere toprak, su ve bitki arasındaki etkileşimi tanıtmak; köylülere ek gelir sağlayabilecek ve onları permakültür sayesinde geleneksel tarıma dönmeye teşvik edecek olan bir doğal ürün talebi yaratmak.
 
2014 yılının Ekim ayında başlayan projeye köy sakinleri çok sıcak bakarken, yerel makamlar da 2000 m² ’lik bir araziyi proje kapsamında okulların kullanımına bıraktı.

Öğretmenler ve öğrencileri bu proje çerçevesinde önce Robert Lisesinde Taner Aksel ile bir permakültür eğitimi alıp atölye çalışmalarında bulundular. Geçen yıl, her bir lisenin öğrencileri okullarının bünyesinde kompostlar hazırladılar ve permakültür ilkeleri uyarınca doğal tohumlardan fide elde ettiler. İlkbaharda bu fideleri önceden belirlenen yerlere ekmek, sonbaharda ise ürünlerin hasadını toplamak üzere köye gittiler. Her bir okul, permakültür bahçesini yerleştirmek ve burada sürdürülebilir tarım yapmak amacıyla sırasıyla köye gitti. Damlamalı sulama sistemiyle donatılmış olan bahçenin bakımıyla uğraştılar. Ayrıca, öğrencilerin yıl boyu etkinlikler aracılığıyla topladıkları paralar sayesinde arazinin yakınında bulunan bina, güneş panelleri döşenilmek ve yağmur suyunu toplayıp biriktirecek bir havuz inşa edilmek suretiyle yeşil yaşam ölçütlerine göre onarıldı ve yenilendi.

23 Nisan, Cumartesi günü Bolu-Seben’e Alpagut Köyü’ne giden (Robert, Notre Dame de Sion, St. Michel ve Eyüboğlu) dört lisenin öğrencilerine eşlik ettim. Amaç, ikinci bir yılda da permakültür bahçesini hazırlayıp yine oraya tohumları ekmekti.
Öğretmenlerinin eşliğindeki öğrenciler, bu proje çerçevesinde kır ortamını gözlemlediler. Orada yaşayanların karşı karşıya kaldıkları geleneksel tarım tekniklerinin kaybolma tehdidini, bunun yanı sıra aşırı kimyevi gübre kullanımının yarattığı sorunları ve hibrit tohumlar gibi geleceği tehdit eden besinlerin nasıl zararlı olduğunu öğrendiler. Bu keşif ve deneyimler kuşkusuz çevrenin korunması ve kırsal ortamın geleceğiyle ilgili farkındalığı güçlendirecektir. Bu makaleyi bitirmeden önce zamanlarını ve enerjilerini çevre bilincine sahip ve onu korumaya hazır bir gençlik yetiştirmek için harcayan bu tutkulu öğretmenlerin yaptığı harika çalışmayı tebrik etmek isterim.

Mireille Sadège
Fransızca versiyonu «Aujourd’hui la Turquie» gazetesinde Mayıs ayın numarasında yayınlandı